فضای کلی اقتصاد کشور و بازارهای مختلف، اکنون با گذشت حدود یک ماه از پایان جنگ تحمیلی ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی علیه کشورمان، به آرامش پیش از جنگ بازگشته است. در این میان، بازار غیررسمی ارز به عنوان بازاری با حساسیت بالا به شوکها و هیجانات مختلف، میتواند مثال کاملی برای سنجش ثبات و وضعیت انتظارات در اقتصاد کشور باشد. در حالی که نرخ هر دلار آمریکا در بازار غیررسمی ارز پیش از جنگ حدود ۸۴ هزار تومان بود، اکنون در کانال ۸۶ هزار تومان قرار دارد. نکته دیگر در همین رابطه اینکه با وجود ثبت رکورد حدود ۱۰۵ هزار تومانی در اوایل فروردین امسال، اوج قیمت ارز در شرایط جنگ به حدود ۹۵ هزار تومان رسید. این رقم برخلاف بسیاری از انتظارات و پیشبینیها بود.
محدود شدن رشد نرخ ارز در ایام جنگ و بازگشت آن به پیش از درگیری به فاصله یک ماه از آتشبس، نشان میدهد انتظارات از کنترل سیاستگذار خارج نشد و نوسانات آن از منظر شدت و مدت، محدود بود. محدود و موقتی بودن انتظارات شکل گرفته ناشی از جنگ، نشان میدهد که با وجود تبلیغات منفی شدید رسانههای دشمن برای جا انداختن تصویری رها شده از اقتصاد ایران، بازار این تصویرسازی را باور نکرده و اقدامات بانک مرکزی توانسته انتظارات بازار را مهار کند.
بانک مرکزی در همان روز آغاز جنگ با هدف تقویت هر چه بهتر ذخایر کالاهای اساسی کشور، یک میلیارد دلار به واردات کالاهای اساسی اختصاص داد. طبق برخی گزارشها، اعلام شد که طی ۲۴ ساعت نخست، بیش از ۴۰۰ میلیون دلار از این مبلغ کارسازی شد. بانک مرکزی همچنین جرایم دیرکرد تسهیلات خُرد معوق تا سقف ۷۰۰ میلیون تومان از ابتدای خرداد تا پایان تیرماه را مشمول بخشودگی قرار داد.
افزایش ۵۰ درصدی تامین اسکناس در خودپردازها، پرداخت مستقیم حقوق کارمندان برای جلوگیری از متاثر شدن معیشت مردم از اخلال ایجاد شده در برخی سامانههای بانکی و شبکه پرداخت، از دیگر اقدامات بانک مرکزی بود. ممنوعیت معاملات شبانه صرافیهای رمزارز، اقدام ویژه دیگری بود که باعث کاهش فرار سرمایه و جلوگیری از التهاب بازار ارز از کانال بازار کریپتو شد.
اقدامات نمادین دیگری نظیر حضور میدانی رئیس کل بانک مرکزی در برخی شعب بانکی و همچنین ظهور و بروز رسانهای بیشتر وی و ارائه توضیح درباره مشکلات پیش آمده و تدابیر بانک مرکزی در مقابل آنها و برنامههای بلدمدت سیاستگذار برای جلوگیری از تکرار این وقایع، موارد دیگری بود که به مهار انتظارات و ترسیم فضایی باثبات از اقتصاد کمک کرد. البته پیش از این موارد، تلاش بانک مرکزی برای تقویت سازوکارهای تسویه مصون از تحریم، باعث شد تا التهابات ناشی از جنگ، تاثیر واقعی چندانی بر ارتباطات مالی و تجاری خارجی کشور نداشته باشد و از همین رو، بازار هم انتظار متاثر شدن قابل ملاحظه کشور در نتیجه جنگ را نداشت. هرچند بانک مرکزی اقدامات مختلف و موثری برای مهار انتظارات در جریان جنگ ۱۲ روزه انجام داد، اما بازخوانی وقایع، اقدامات و آثار آنها، میتواند سیاستگذار را در تدوین بسته سیاستی بهتر در صورت تکرار این وقایع یاری کند.
نظر شما