در هفتههای منتهی به اعلام اجرای اسنپبک و تا چند روز پس از آن، بازار غیررسمی ارز مطابق روال همیشگی خود، وضعیتی هیجانی داشت. در تمامی مقاطع قبلی بروز شوکهای بیرونی هم، بازار ارز دچار همین نوسانات هیجانی شده بود. حتی در تمامی شوکهای ارزی سالهای گذشته هم مشخص شد که واکنش بازار غیررسمی به مراتب بیشتر از شوک وارد شده به اقتصاد است. این موضوع از آنجا مشخص شد که پس از فروکش کردن دوره التهاب، قیمتها در بازار ارز فروکش کرده و به مراتب پایینتر از قلههای قیمتی دوران التهاب قرار گرفتند. به عنوان مثال، در سال ۱۴۰۱ زمانی که نرخ ارز در بازار غیررسمی به نزدیک ۶۰ هزار تومان هم رسید اما پس از مدتی، روند نزولی نرخها شروع شد تا جایی که نرخ ارز در خردادماه همان سال به کمتر از ۵۰ هزار تومان هم کاهش یافت. همین وضعیت برای سال ۱۴۰۳ هم تکرار شد، زمانی که نرخ ارز به بیش از ۱۰۰ هزار تومان در اواخر سال گذشته و فروردین امسال رسید، اما پس از مدتی به حدود ۸۰ هزار تومان کاهش یافت.
این روندها، به وضوح هیجانی بودن نوسانات بازار ارز، به ویژه در مقاطع بروز شوکهای مختلف را نشان میدهد. تجربه نشان داده در این مواقع، برخی جریانات تلاش میکنند با سوءاستفاده از فضای هیجانی پیش آمده، نرخهای نجومی و غیرواقعی را به عنوان پیشبینیهای کارشناسی از نرخ ارز در آینده نزدیک به جامعه تحمیل کرده و از این طریق اهداف مشخص اقتصادی یا سیاسی خود را دنبال کنند.
شواهد موجود از فضای رسانهای و البته شبکههای اجتماعی نشان میدهد که مردم در هفتههای اخیر، به مراتب حرفهایتر و منطقیتر بوده و کمتر از هر زمان دیگری تحت تاثیر جوسازیها قرار گرفتند. جنگ ۱۲ روزه و رویکرد خصمانه آشکار کشورهای غربی در موضوع اسنپبک، باعث شد تا اثرگذاری فضاسازیهای رسانههای غربی بر افکارعمومی درباره آثار اقتصادی اسنپبک، به مراتب کمتر از دورههای گذشته باشد. البته سیاستگذار هم در هفتههای اخیر به روشهای مختلف از جمله مداخله در بازار و افتتاح تالار دوم ارز در مرکز مبادله، تلاش کرد تا مانع شدت گرفتن التهاب بازار ارز شود. بانک مرکزی همچنین با پیش فروش سکه، ضمن مهار انتظارات تورمی، بخشی از نقدینگی سرگردان را از اقتصاد حذف کرد و بدین ترتیب هدف کنترل نقدینگی را در کنار انتظارات تورمی دنبال کرده است.
نظر شما