حمید صافدل - رییس اسبق سازمان توسعه تجارت: تنوع دسترسی به بازارهای مختلف پولی می‌تواند بستر آسان‌تری برای مبادلات تجاری و همچنین گردشگری فراهم کند. هر چقدر بتوانیم از این فضا استفاده بیشتری کنیم و پیمان‌های پولی را با کشورهای بیشتری به صورت متنوع داشته باشیم، می‌توانیم از فشارهای متمرکز یک کشور بکاهیم و خودمان را از تک قطبی کار کردن در یک فضا دوری دهیم و بسترهای بهتری را فراهم کنیم. طی سال‌های گذشته، همواره پیمان‌های پولی مطرح بوده، ولی جدی‌ترین اقدام‌هایی که در خصوص پیمان‌های پولی انجام شده در چند سال اخیر و در دوره مدیریت آقای فرزین شکل گرفته است. بحث‌هایی با مجموعه بریکس و چین و همکاری‌هایی با روسیه مطرح بوده که همه اینها در تسهیل تجارت و توسعه رفت و آمدهای گردشگری و مهیا شدن بهبود فضای کسب و کار موثر است.

از یکی، دو دهه قبل در دنیا بحث‌هایی مطرح شد که بتوانند پیمان‌های پولی و استفاده از ارزهای محلی را در روابط دوجانبه بین کشورها گسترش دهند. شاید ایران جزو اولین کشورهایی بود که این خطر را به دلیل شرایط تحریمی احساس می‌کرد و ایده‌هایی از دو دهه قبل مطرح شد. به طور جدی از آغاز دهه ۹۰ در بستری قرار گرفتیم که بحث تهاتر و ارزهای محلی و پیمان‌های پولی مطرح بود، از جمله این پیمان‌ها موضوع ارزهای محلی است که می‌تواند در مبادلات دوجانبه نقش موثری داشته باشد. ولی اگر با سایر کشورها به یک وحدت رویه برسیم، در قالب پیمان‌هایی مثل بریکس، رقابت بهتری با دلار خواهد شد و خطرات دلاریزه شدن را از اقتصاد ما کاهش می‌دهد. با توجه به اینکه روسیه پیمان‌های گمرکی با حوزه آسیای‌میانه و کشورهای مشترک‌المنافع دارد، هرگونه توسعه روابط پولی، مالی و بانکی با روسیه می‌تواند سهم بازار بیشتری را به ما بدهد، هم در خود کشور روسیه و هم استفاده از پیمان‌ها و اتحادیه‌های گمرکی که با سایر کشورها دارد. این اقدامات باید به عنوان رویه و استراتژی ملی در دستور کار قرار بگیرد و می‌توانیم در اجلاس‌های مشترک آن را در دستور کار قرار دهیم. قطعاً همراهی و همکاری وزارت اقتصاد و وزارتخانه‌های اقتصادی که نقشی در تامین ارزهای صادراتی دارند مثل وزارت نفت، جهاد کشاورزی و صمت، با بانک مرکزی می‌تواند در تقویت هرچه بیشتر این موضوع موثر باشد.